7 listopada 2023 roku w siedzibie Związku Rzemiosła Polskiego odbyła się uroczysta gala „Dzień Mistrza Nauczyciela Zawodu w Rzemiośle”. Podczas wydarzenia dwudziestu trzech mistrzów szkolących uczniów, reprezentujących izby rzemieślnicze z całego kraju, za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania zostało uhonorowanych Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Ceremonii wręczenia dokonał Pan Sławomir Adamiec, Dyrektor Generalny Ministerstwa Edukacji i Nauki. Dyrektorzy Izb Rzemieślniczych z sieci Związku Rzemiosła Polskiego oraz przedstawiciele szkół rzemiosła odebrali szczególne podziękowania za wkład pracy i zaangażowanie w rozwój dualnego kształcenia zawodowego w rzemiośle. Gala została objęta Patronatem Honorowym Ministra Edukacji i Nauki.
„W takim dniu trudno powiedzieć i wyrazić wszystko, co konieczne, by okazać szacunek dla pracy tych, którzy próbują uczyć młodych ludzi przedsiębiorczości i fachu, solidarności, współpracy, służby drugiemu człowiekowi. Jest to jednak dobry moment, aby głębiej zastanowić się nad rolą mistrzów w kształceniu i wychowaniu młodego pokolenia, a tym samym nad rolą rzemieślniczego przygotowania zawodowego w polskim systemie edukacji” – tymi słowami otworzył galę Jan Gogolewski, Prezes Związku Rzemiosła Polskiego, podkreślając rolę mistrzów w kształceniu i wychowaniu młodego pokolenia, w tym rolę mistrzów w przygotowaniu zawodowym uczniów.
Wydarzenie to miało fundamentalny cel w roku Jubileuszu 90-lecia Związku Rzemiosła Polskiego – podkreślenie ogromnego znaczenia samorządu gospodarczego rzemiosła oraz ludzi, którzy go tworzą, w edukacji kolejnych pokoleń fachowców. Co więcej, było ono uwieńczeniem działań, jakie Związek Rzemiosła Polskiego realizował jako zadanie publiczne w ramach Rządowego Programu Polski Inkubator Rzemiosła na lata 2021-2030, którego głównym celem jest wzmocnienie organizacji samorządu gospodarczego rzemiosła w zakresie kapitału ludzkiego i społecznego oraz potencjału instytucjonalnego w realizacji działań statutowych,w tym dotyczących rozwoju przedsiębiorczości i kształcenia dualnego.
Medale Komisji Edukacji Narodowej dla mistrzów szkolących w zawodzie
Na wniosek Związku Rzemiosła Polskiego i wsparciu izb rzemieślniczych zrzeszonych w jego sieci – Medalem Komisji Edukacji Narodowej zostało uhonorowanych dwudziestu trzech rzemieślników realizujących dualne kształcenie zawodowe w rzemiośle w zakładach usytuowanych w różnych regionach naszego kraju. Wyróżnieni mistrzowie to wysokiej klasy fachowcy w zakresie zawodów rzemieślniczych identyfikowanych w różnych branżach tj. stolarska, gastronomiczna, w tym cukiernicza, motoryzacyjna, fryzjerska oraz krawiecka. W specjalnym liście skierowanym do uczestników gali Minister Edukacji i Nauki przypomniał o obchodzonej w tym roku 90. rocznicy powstania Związku Rzemiosła Polskiego oraz podziękował
i pogratulował sukcesów mistrzom w wychowaniu młodych ludzi i kształtowaniu ich kompetencji.
– Ogromnie doceniam wkład, jaki wnoszą Państwo w unowocześnianie polskiego szkolnictwa branżowego. Dzięki między innymi tym staraniom stanowi ono dla uczniów niezwykle konkurencyjną ofertę edukacyjną. Jestem pewien, że wśród podopiecznych jawią się Państwo swoistymi autorytetami: ekspertami w reprezentowanych przez siebie dziedzinach, mentorami poszerzającymi indywidualne umiejętności czy predyspozycja, jak również osobami inspirującymi do spełniania zawodowych marzeń – napisał Przemysław Czarnek, Minister Edukacji i Nauki.
Uczestnicy gali
Podczas Gali miały miejsce wystąpienia następujących gości w temacie Wkładu i roli rzemiosła w rozwój kształcenia dualnego w rzemiośle: Pana Kazimierza Smolińskiego, posła na Sejm RP X kadencji, Pana Jacka Tomczaka, posła na Sejm RP X kadencji, Pani Małgorzaty Dziemińskiej, zastępcy Głównego Inspektora Pracy oraz Pana Michała Rulskiego, zastępcy dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Społeczeństwa Obywatelskiego.
Panowie Posłowie w swoich wypowiedziach odnieśli się do zmian w polskim szkolnictwie zawodowym, uwarunkowań kształcenia zawodowego w rzemiośle oraz roli, jaką odgrywa w kształceniu kadr Związek Rzemiosła Polskiego. Jak podkreślali – zaletą dualnego kształcenia zawodowego w rzemiośle, co często jest eksponowane tak przez rzemieślników, jak i młodocianych pracowników, jest zdobywanie umiejętności i kompetencji na stanowisku w naturalnych warunkach pracy – u pracodawcy.
Małgorzata Dziemińska odczytała list, jaki Główny Inspektor Pracy, Katarzyna Łażewska-Hrycko skierowała do uczestników gali. „W dzisiejszych czasach rola mistrzów szkolących uczniów jest szczególnie ważna – to osoby które kształtują standardy pracy u nowego pokolenia Polaków, budując w młodych ludziach szacunek dla zawodu, zawodową etykę” – podsumowała szefowa Inspekcji.
Z kolei Michał Rulski, zastępca dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Społeczeństwa Obywatelskiego w swojej przemowie nawiązał do Rządowego Programu Polski Inkubator Rzemiosła, który został opracowany z myślą o organizacjach skupiających rzemieślników. Jak zauważył, Program podkreśla strategiczną rolę rzemiosła w Polsce oraz znaczenie, jakie państwo polskie przypisuje jego rozwojowi.
Całe wydarzenie przyciągnęło uwagę ponad 150 uczestników reprezentujących różne instytucje i organizacje zaangażowane w kształcenie zawodowe: Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Główną Inspekcję Pracy, Naczelną Organizację Techniczną, Ochotnicze Hufce Pracy, Centrum Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego w Poznaniu, Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie, Urząd Pracy m.st. Warszawy, Miejski Urząd Pracy w Kielcach, Fundację Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń, Sieć Badawczą Łukasiewicz-Instytut Technologii Eksploatacji w Radomiu, Fundację Platforma Przemysłu Przyszłości w Radomiu oraz Polsko-Niemiecką Izbę Przemysłowo-Handlową w Warszawie.
Kształcenie w rzemiośle
Szczegółowe dane Związku Rzemiosła Polskiego dotyczące kształcenia w rzemiośle pokazują potrzebę organizacji takiego typu wydarzeń. Potencjał edukacyjny rzemiosła to niemal 72 tys. uczniów przygotowujący się do wykonywania zawodu pod okiem mistrza szkolącego oraz pozostający w pieczy 25 izb rzemieślniczych i 455 cechów. Co roku do egzaminów czeladniczych przystępuje około 29 tys. kandydatów, w tym uczniowie szkół branżowych, a 1 570 osób rocznie uzyskuje dyplomy mistrzowskie – dokumenty cenione i uznawane w kraju i za granicą. W skali kraju izby rzemieślnicze i cechy prowadzą 40 szkół branżowych, w których blisko 10 tysięcy uczniów rzemiosła uczy się teorii zawodowej i uzyskuje wiedzę z przedmiotów ogólnych i zawodowych.
W ramach izb rzemieślniczych działa łącznie ponad tysiąc czeladniczych komisji egzaminacyjnych i podobna liczba komisji mistrzowskich z udziałem blisko siedmiu tysięcy wysokiej klasy fachowców – członków komisji egzaminacyjnych.
Dlaczego dualne kształcenie zawodowe w rzemiośle to „dobry wybór”?
- Kształcenie w rzemiośle stwarza warunki do nawiązania relacji bezpośrednich mistrz–uczeń.
- Nauka zawodu w rzemiośle jest połączona z pracą zarobkową: uczeń pierwszej klasy szkoły branżowej w dualnym systemie rzemieślniczym otrzymuje wynagrodzenie i ma odprowadzane składki do ZUS od pierwszej klasy.
- Okres praktycznej nauki zawodu u rzemieślnika wliczany jest do stażu pracy.
- Charakterystycznym wyróżnikiem rzemieślniczej nauki zawodu jest egzamin dostarczający uczniom rzemiosła kwalifikacji w postaci świadectw czeladniczych, które otwierają drogę do wyższych kwalifikacji tj. dyplomów mistrzowskich.
- Kwalifikacje czeladnika i mistrza odgrywają ogromną rolę dla pozycjonowania ich właścicieli na rynku pracy oraz ułatwiają założenie własnej rzemieślniczej działalności gospodarczej i prowadzenie jej z powodzeniem.
- Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe otwiera drogę do różnych ścieżek kariery na europejskim rynku pracy.
Autor: Związek Rzemiosła Polskiego